Zmiany czasu, szczególnie ta wiosenna, kiedy trzeba wstać godzinę wcześniej, budzą szereg kontrowersji i sprzeciwów społecznych. Jednak okazuje się, że mamy również zimową zmianę, a dzięki niej raz w roku można pospać dłużej, odczuwamy dotkliwie.
Dlaczego tak się dzieje? Jak zmiana czasu wpływa na organizm?
Ktoś mógłby powiedzieć, że zrozumiała jest niechęć do zmiany czasu na letni, chociaż dzięki niej o godzinę dłużej można korzystać z naturalnego światła. Jednak równoczesne skrócenie czasu snu, źle wpływa na funkcjonowanie naszego organizmu. Okazuje się, że każda zmiana czasu, również ta związana z przejściem na czas zimowy, ma niekorzystny wpływ, zwłaszcza na ludzi prowadzących ustabilizowany tryb życia. Po prostu zaburza ustalony rytm dobowy, zmienia się bowiem nie tylko pora wstawania, ale i spożywania posiłków, pracy i odpoczynku, co negatywnie wpływa na sferę psychiczną człowieka. Ciągłe uczucie niewyspania, rozdrażnienie, gorsza koncentracja, mniej energii do działania, większa podatność na infekcje, to tylko niektóre zaburzenia spowodowane zmianą czasu na zimowy. Dlatego też większość z nas potrzebuje kilku, a nawet kilkunastu dni, aby dostosować się do nowych warunków.
Przesunięcie czasu powoduje dolegliwości porównywane do tych, które odczuwają ludzie zmieniający strefę czasową. Zanim organizm przestawi się na nowy rytm, mogą pojawić się różne kłopoty zdrowotne, takie jak np. nadmierna senność, dezorientacja, pogorszenie samopoczucia, a nawet problemy żołądkowe. Niektórzy naukowcy doszli nawet do wniosku, że zmiana czasu na zimowy powoduje wzrost zachorowań na depresję. Przyczyniają się do tego takie czynniki, jak pogarszająca się pogoda, zmiany w przyrodzie (drzewa bez liści, szare barwy) oraz krótszy dzień. Natomiast naukowcy z Wielkiej Brytanii zauważyli zależność pomiędzy zmianą czasu na zimowy a wzrostem ryzyka zawału serca.
Kiedy zmiana czasu na zimowy, a kiedy na letni?
Zmiana czasu na zimowy następuje w ostatnią niedzielę października, wtedy należy przesunąć zegarki do tyłu (z godziny 3 na 2). Natomiast zmiana czasu na letni odbywa się w ostatnią niedzielę marca.
W tym miejscu warto dodać, że większości Europejczyków nie podoba się zmiana czasu, dlatego też przeprowadzono konsultacje społeczne na ten temat. Być może w przyszłości Komisja Europejska wprowadzi zmiany oczekiwane przez społeczeństwa państw członkowskich. Również w Polsce debatuje się na ten temat. Jednak propozycja zmian przedstawiona przez PSL została odrzucona, więc jak co roku, czeka nas w październiku kolejna zmiana czasu na zimowy.
Dlaczego w ogóle wprowadzona została zmiana czasu?
Jednym z głównych motywów wprowadzenia zmiany czasu miało być oszczędzanie energii. Jednak prowadzone badana wykazały, że nie tylko nie oszczędza się w ten sposób zużycia prądu, ale wręcz przeciwnie, jego eksploatacja nawet wzrasta.
Czy można zminimalizować skutki zmiany czasu?
Niestety nie zawsze jest to możliwe, jednak można próbować stopniowo zmieniać pory aktywności. Na przykład po zmianie czasu na zimowy, nie leżeć w łóżku godzinę dłużej tylko wstać, jak zawsze, przedłużając śniadanie czy inne czynności. Kolejnego dnia wstać nieco później i codziennie powtarzać ten schemat. Podobnie należy zachowywać się wieczorem czyli przestawiać się stopniowo, tak aby organizm jak najmniej odczuwał skutki zmian.
