Każda kobieta, bez względu na to, czy stara się zajść w ciążę, czy wręcz przeciwnie, chce jej uniknąć, powinna znać naturalny rytm swojego organizmu i umieć rozpoznawać u siebie dni płodne.
Dni płodne i niepłodne
W czasie całego cyklu miesiączkowego w organizmie kobiety zachodzi wiele zmian, które dają pewne objawy. Na ich podstawie można określić w przybliżeniu dni płodne i niepłodne.
Trzeba jednak pamiętać, że rytm organizmu u każdej kobiety może być inny, ponieważ zależy on od wielu czynników. Warto posiadać więc podstawową wiedzę dotyczącą faz cyklu miesiączkowego.
Fazy cyklu miesiączkowego
* Cykl owulacyjny 28 dniowy zaczyna się w pierwszym dniu miesiączki. Jest to tzw. faza pęcherzykowa, w której dojrzewa pęcherzyk jajnikowy. Pierwsza część tej fazy to okres niepłodności. Szyjka macicy jest wtedy twarda i zamknięta, nie wydziela się śluz szyjkowy, a kwaśne środowisko w pochwie nie pozwala plemnikom przeżyć dłużej niż kilka godzin.
* W piątym dniu cyklu w jajniku zaczyna dojrzewać komórka jajowa i wzrasta pozom estrogenów. Macica unosi się, otwiera i mięknie, podnosi się także temperatura ciała. Śluz najpierw jest gęsty i kremowy potem staje się przezroczysty i rozciągliwy, a środowisko pochwy zmienia się na przyjazne plemnikom czyli zasadowe.
* W 14 dniu cyklu następuje pękniecie pęcherzyka Graafa i uwolnienie dojrzałej komórki jajowej, gotowej do zapłodnienia. To właśnie nosi nazwę owulacji czyli jajeczkowania. Komórka jajowa przesuwa się do jajowodu i tam czeka na zapłodnienie.
* Po owulacji następuje tzw. faza ciałka żółtego, która trwa od 10 do 16 dni. W tej fazie pęknięty pęcherzyk jajnikowy zamienia się w ciałko żółte. Wtedy też wzrasta poziom progesteronu, szyjka macicy obniża się i twardnieje, a śluz gęstnieje tworząc czop, zamykający w ciągu ok. 3 dni szyjkę macicy. Jest to dla plemników przeszkoda nie do pokonania. W tym czasie temperatura ciała jest nieco wyższa, a spada tuż przed miesiączką.
Jak rozpoznać kiedy dni płodne, a kiedy niepłodne?
A zatem dni niepłodne to na pewno te, które następują po obumarciu komórki jajowej aż do wystąpienia miesiączki. Jest jeszcze faza niepłodności względnej – dni przed owulacją. Jednak kobietom chcącym uniknąć ciąży zaleca się w tym okresie zastosować dodatkowe metody antykoncepcyjne lub powstrzymać się od współżycia.
Koniecznie trzeba dodać, że nie każda kobieta ma cykl 28-dniowy, dlatego dni płodne i niepłodne u każdej mogą wypadać inaczej. W dodatku na przesunięcie terminu jajeczkowania wpływ mają inne czynniki, a najczęstszym jest stres, przemęczenie, podróże czy choroby.
Dlatego dokładne wyliczenie dni płodnych i niepłodnych możliwe jest tylko u kobiet dojrzałych, prowadzących regularny tryb życia oraz uregulowane życie seksualne. Na pewno nie da się dokonać takich wyliczeń u kobiet mających nieregularne cykle miesiączkowe.
Jak obliczać dni płodne i niepłodne?
Od razu trzeba stwierdzić, że sama metoda kalendarzykowa nie wystarczy, aby prawidłowo obliczyć dni płodne. Najlepiej połączyć ja z metodą termiczną czyli codziennym mierzeniem temperatury w pochwie lub pod językiem (bardzo dokładny jest tzw. termometr owulacyjny) i obserwacją śluzu szyjkowego.
Biorąc więc pod uwagę, że komórka jajowa żyje tylko 24 godziny, a plemniki mogą w ciele kobiety przeżyć 3-5 dni, termin owulacji trudno precyzyjnie określić. Przyjmuje się jednak, że dni płodne to 5 dni przed owulacją i 4 po.
